Sámi árbi
Árbordes, lullisámegillii Aarbortes, sávve mánát ja nuorat buresboahtima Majestehta Gongagassii ja Majestehta Dronnegii. Sii sihke lávlo ja ságastalle lullisámegillii ja dárogillii. Dán suohkanis Helgelánddas lea sámi ja dáčča kultuvra eallán bálddalaga máŋggaid buolvvaid.
Árbordes leat measta 1500 ássi, ja lea nubbi suohkan man Gonagasbárra galleda álmmolaččat dán jagáš fylkkamátkkis Nordlánddas.
Stuora oassi Árborde suohkana 1500 ássiin ledje boahtán deaivvadit Gonagasain ja Dronnegiin. Govven: Annika Byrde / NTB
105 oahppi Árborde skuvllas lávlo lullisámi mánáidlávlaga "Akte-Gøøkte-Golme", dárogillii "En-to-tre", go Gonagasbárra ollii lávddi lahkosii Árbordes. Láidesteaddjiguovttos Solrid Svarto (14) ja Amund Sjåvik (15) sávaiga buresboahtima buohkaide: Buerie båeteme.
Lullisámegiella ja dárogiella dásseárvosaš gielat
Árborde suohkan lea sámegiela hálddašanguovlu, mii mearkkaša ahte lullisámegiella ja dárogiella leaba dásseárvosaš gielat suohkanis. Ovdal Dronnega sártni, lávllui skuvlakoarra "Hattfjelldalsangen", Árbordelávlaga.
Láidesteaddjiguovttos Solrid Svarto (14) ja Amund Sjåvik (15) sávvaba buresboahtima sihke sámegillii ja dárogillii. Govven: Liv Anette Luane, Gonagaslaš hoavva
Árborde dárogiel namma, Hattfjelldal, boahtá mihtilmas várrečohkas man namma lea Hatten ja lea1128 mehtera alu. Suohkana lullisámi namma Aarborte čilge eanadaga gos boazu gávdna árra giđđaguohtuma.
– Buerie biejjie (god dag). Lea stuora illun leat dáppe Aarbortes, dajai Dronnet Sonja sárdnestuolus. – Munnos lea lihkku go besset vásihit dákkár luonddu ja álbmotmeahci elliigun, šattuiguin ja olbmuiguin goabbat beal ráji.
Dronnet gesii ovdan Elsa Laula Renberg árbbi – go son leai sámi ovdavázzi, boazoeaiggát ja jorttamovra nanu čanastumiiguin Árbordii. Mannan vahku geigii Duohtavuođa- ja soabahankommišuvdna duođalaš rapportta stáhta dáruiduhttima birra sihke sámiid, kveanaid /Norgga-Suoma álbmoga ektui. Dronnet juogadii jurdagiid dán birra.
Dronnet Sonja doallá sártni Árbordes. Govven: Annika Byrde / NTB
– Lea mu sávaldat ahte dát varas rapporta dáruiduhttima birra sámiid, kveanaid ja Norgga/Suoma álbmoga ektui, mielddisbuktá juoidá buori midjiide. Ahte mii guldalit, dainna sávaldagain ahte galggašeimmet ipmirdit ja oahppat historjjain mat leat mielde rapporttas. mielde. Vai mii fárrolaga sáhttit vázzit viidáseappot – veahá eanet viisodagain ja vuollegašvuovđain dan hirbmadis vearredagu dáfus mii lea čađahuvvon nu guhká. Dat lea min buohkaid oktasaš ovddasvástádus.
Lágidedje mánáidtoga
Lei čáppat oaidnit go mánáidgárdemánát ja smávvaskuvlla oahppit vázze Gonagasbára meattá dego Oslos lávejit mánát vázzit mánáidtogas miessemánu 17. Beaivve. Sii sevve Norgga, Ruoŧa ja sámi leavggaiguin. Prográmma Árbordes fálai viiddis musihkkalaš vásáhusa – doppe lei árbevirolaš dánsun ja luohti maid gullui.
Árborde mánát vázze togas Gonagasa ja Dronnega meattá. Govven: Liv Anette Luane, Gonagaslaš hoavva
Gonagasbárra seavvá Árborde mánáidtogai. Govven: Annika Byrde / NTB
Galledeigga gálvovuvdiid
Suohkanis leat sihke dálut ja fitnodagat mat buvttadit gálvvuid mat leat vuoitán bálkkašumiid, nugo árbevirolaš borramuš, atnudávvirat ja vásáhusat. Olu fitnodagat ledje váldán gálvvuid mielde ja čájehedje Gonagasbárrii ovdamearkka dihte gáffemárffi, muorjemeasttu, gáiccavuosttá, bohccobierggu, dápmoha, bruvssa urttas – ja mielkegáhku ja “gomme” mii lea feastamális Árbordes.
Gonagas ja Donnet galledeigga gálvovuvdiid geat buvttadit árbevirolaš borramuša ja báikkálaš giehtadujiid. Govven: Liv Anette Luane, Gonagaslaš hoavva.
Márkanbáikkis galledii Gonagasbárra maiddái beavddi gos hálddahusdirektevra Bjørn M. Jarmund báikkálaš čiehkajuolgefitnodagas Arbor, muitalii vuoláhaspláhtaid buvttadeami birra Davviriikkaida, Norga lea váldomárkka. Fitnodat addá barggu 65 olbmui – ja dat lea háŋgárhállas man duiskalaččat huksejedje nuppi máilmmisoađi áigge.
Distaga joatká mátki viidáseappot Leirfjord ja Vevelstad suohkaniidda Helgelánddarittus.
Juogat dán artihkkala Twitteris ja Facebookas:
Juogat dán artihkkala Twitteris Juogat dán artihkkala FacebookasÁigeguovdilis áššit
Gonagaslaš hoavva ovdanbuktá 2023 jahkeraportta
Gonagasviesu doaimmat diibmá speadjalastet otná Norgga. Gonagasbearraša mátkkit 47 suohkanii, almmolaš galledeamit viđa eurohpalaš riikkain, iešguđetlágan lágideamit ovttas riikka suodjalusain ja riikka gearggusvuođa guovdilastin, čájeha mii lea dehálaš Norgii ja masa gonagasbearaš lea bidjan návccaid.
Lihkusávaldagat Dánmárkku ođđa gonagasbárrii
Majestehta Gonagas Harald cealká liekkus lihkusávaldagaid Majestehta Gonagas Frederik X ja Majestehta Dronnet Mary guoktái truvdnolotnahuvvama oktavuođas Dánmárkkus.